Assalamualaikum dan salam sejahtera
Menurut WHO (World Health Organization), tembakau membunuh lebih daripada 8 juta orang setiap tahun, termasuklah lebih 1.3 juta bukan perokok yang terdedah kepada asap rokok.(1) Walaupun dengan usaha organisasi kesihatan dan kempen anti merokok yang dijalankan di seluruh dunia, penggunaan tembakau atau rokok masih dalam kadar meningkat. (2) Satu lagi fakta yang lebih menakutkan adalah tembakau sebenarnya bertanggungjawab untuk bilangan kematian yang lebih banyak daripada AIDS dan beberapa penyakit lain. (2)
Cara paling baik untuk mengelakkan bahaya merokok adalah dengan tidak bermula dari awal. Bagi seseorang yang sudah merokok, berhenti merokok adalah satu-satunya perkara terbaik yang boleh mereka lakukan untuk mengurangkan risiko mereka. Sekiranya seseorang itu tidak mahu berhenti, maka beralih kepada produk alternatif seperti produk alternatif yang tidak membakar tembakau seperti, vape, gam nikotin, dan sebagainya.
{tocify} $title={KANDUNGAN}
ALTERNATIF KEPADA ROKOK : MENILAI RISIKO & MANFAATNYA
Sebelum kita melihat kepada alternatif-alternatif yang tersedia kepada merokok, marilah kita lihat terlebih dahulu kandungan utama di dalam rokok. Antara kandungan utama dalam rokok adalah nikotin dan juga tar. Selain itu, kita juga perlu ketahui antara perkara utama yang menyebabkan rokok itu berbahaya adalah proses pembakarannya.
APA ITU NIKOTIN ?
Nikotin berasal daripada spesies Nicotiana, iaitu tumbuhan tembakau dan sebahagian daripada keluarga nightshade. Tumbuhan tembakau berasal dari Amerika Selatan sebelum merebak ke Amerika Utara, Afrika, dan Australia. Orang asli di kawasan ini pada asalnya menggunakan daun tumbuhan tembakau untuk mengunyah, merokok, atau digunakan dalam upacara keagamaan. (3)
 |
| Rajah 1 : Nikotin : Sumber |
Nikotin mencipta perasaan tenang dan bebas sementara, serta meningkatkan kadar denyutan jantung dan jumlah oksigen yang digunakan oleh jantung. Apabila nikotin memasuki badan, ia menyebabkan lonjakan endorfin, iaitu bahan kimia yang membantu melegakan tekanan dan kesakitan serta meningkatkan mood. (3)
Badan cepat menyerap nikotin ke dalam aliran darah supaya boleh sampai ke otak. Tahap nikotin memuncak dengan cepat selepas memasuki badan, usteru membawa kepada perasaan keseronokan yang singkat. Ini boleh mewujudkan kitaran orang yang terus merokok untuk terus merasai sensasi yang menyenangkan. (3)
"Walaupun nikotin adalah bahan menyebabkan ketagihan, ia agak tidak berbahaya. Karbon monoksida, tar dan bahan kimia toksik lain dalam asap tembakau yang akan menyebabkan kerosakan serius kepada kesihatan anda." (NHS inform)
Nikotin juga meningkatkan tahap dopamin, neurotransmitter yang merupakan sebahagian daripada sistem otak dan mewujudkan perasaan keseronokan. Pembebasan dopamin menguatkan tingkah laku seseorang mengambil nikotin. Penggunaan nikotin yang kerap mencipta perubahan dalam cara otak berfungsi berkaitan dengan kawalan diri, tekanan dan pembelajaran. Perubahan jangka panjang boleh menyebabkan ketagihan apabila seseorang tidak merokok. (3)
APA ITU TAR?
TAR ialah istilah yang digunakan untuk menggambarkan zarah kimia toksik yang dikeluarkan melalui pembakaran tembakau, iaitu dengan menyalakan rokok. Ia merupakan ukuran berat yang diuji mesin piawai untuk sisa zarah daripada asap rokok selepas nikotin dan air ditolak. (4)
Ia adalah tidak sama dengan tar yang digunakan di jalan raya. Anda mungkin biasa dengan bahan ini yang meninggalkan sisa coklat atau kuning, inilah yang menyebabkan kesan kuning pada gigi perokok. (5)
 |
| Rajah 2 : Sumber |
Apabila tembakau dibakar, ia menghasilkan asap toksik dan tar adalah sebahagian daripada asap berbahaya yang diperbuat daripada benzena, arsenik dan formaldehid bersama bahan kimia lain.
Tar boleh merosakkan paru-paru anda dengan menyempitkan tiub kecil (bronkiol) yang menyerap oksigen. Ia juga merosakkan bulu-bulu kecil (cilia) yang membantu melindungi paru-paru anda daripada kotoran dan jangkitan.
PROSES PEMBAKARAN ROKOK
Berdasarkan maklumat diperoleh PMI, kajian yang dijalankan oleh Ketua Penglibatan Saintifik di Amerika Latin dan Kanada, Dr. Andrea Constantini menunjukkan rokok yang dibakar menyala pada suhu tinggi sehingga 800 darjah celcius. Proses pembakaran membabitkan penggunaan oksigen dan tembakau itu menyebabkan asap rokok yang mengandungi bahan toksik dibebaskan. Pada suhu ini, penjanaan lebih daripada 6,000 bahan kimia berbeza dicetuskan. (7) Daripada lebih 6,000 bahan kimia dalam asap tembakau, sekurang-kurangnya 250 diketahui berbahaya, termasuk hidrogen sianida, karbon monoksida dan ammonia. (8)
 |
| Rajah 3 : Proses Pembakaran Rokok : Sumber |
Memandangkan pembakaran tembakau menghasilkan sebahagian besar bahan kimia berbahaya dalam asap rokok, menghapuskan proses pembakaran seperti produk bebas asap bermaksud tahap bahan kimia berbahaya yang dijana boleh dikurangkan dengan ketara berbanding dengan asap rokok. (7)
ALTERNATIF KEPADA ROKOK
ALTERNATIF BEBAS ASAP
Kandungan bahan kimia yang berbahaya di dalam asap rokok yang terbakar yang menjadi punca utama penyakit berkaitan merokok. Rokok membakar tembakau tetapi produk alternatif bebas asap seperti produk tembakau yang dipanaskan (HTP), e-rokok dan produk tanpa asap oral tidak. Itulah sebabnya ia biasanya mengandungi tahap bahan kimia berbahaya yang jauh lebih rendah berbanding dengan asap rokok.
 |
| Rajah 5 : E-Rokok : Sumber |
E-ROKOK : E-rokok ialah produk bebas asap yang memanaskan e-cecair untuk menghasilkan wap. E-rokok menghasilkan aerosol dengan memanaskan cecair yang mengandungi perasa dan biasanya nikotin. Ada yang menyerupai rokok, ada yang menyerupai pen; manakala "mod vape" ialah peranti yang lebih besar yang boleh diubah suai, sebagai contoh dengan menambah ruang cecair yang lebih besar. (9)
Seperti produk bebas asap rokok yang lain, e-rokok tidak bebas risiko dan mengandungi nikotin, yang menyebabkan ketagihan. Secara umum, ia termasuk bateri boleh dicas semula dan elemen yang memanaskan e-cecair untuk menghasilkan wap yang disedut. Sebahagian besar cecair dan wapnya mengandungi nikotin. (9)
 |
| Rajah 6 : Bahagian dalam HTP : Sumber |
HTP : Produk tembakau yang dipanaskan ialah produk bebas asap berdasarkan konsep memanaskan tembakau pada suhu yang jauh di bawah suhu yang dicapai oleh rokok yang terbakar. Produk tembakau yang dipanaskan menjana aerosol yang mengandungi nikotin dengan memanaskan tembakau pada suhu yang mencukupi untuk membebaskan nikotin dan perisa daripada tembakau, tetapi cukup rendah untuk menghalang tembakau daripada terbakar. (9)
Seperti produk bebas asap rokok yang lain, produk tembakau yang dipanaskan tidak bebas risiko dan mengandungi nikotin, yang menyebabkan ketagihan. Untuk menghasilkan wap yang mengandungi nikotin, tembakau (dalam batang atau kapsul) dipanaskan menggunakan sistem pemanas berkuasa bateri atau melalui hujung karbon. (912)
 |
| Rajah 7 : Produk Oral Tanpa Asap : Sumber |
PRODUK ORAL TANPA ASAP : Produk oral tanpa asap merujuk kepada tembakau (dikenali sebagai snus) dan produk bebas asap nikotin bebas tembakau yang direka untuk kegunaan oral. Snus terdiri daripada tembakau yang dikisar yang dicampur dengan air, garam dan agen perisa. Ia boleh longgar atau dalam kantung bahagian kecil. Penggunaannya tidak melibatkan pembakaran atau penyedutan aerosol. Kantung yang mengandungi nikotin bebas tembakau tidak mengandungi tembakau. (9)
Seperti produk bebas asap rokok yang lain, produk oral moden tidak bebas risiko dan mengandungi nikotin, yang menyebabkan ketagihan. Ia biasanya diletakkan di antara bibir atas dan gusi di mana ia secara beransur-ansur mengeluarkan nikotin. (9)
"Jika seseorang ingin berhenti merokok, mereka boleh menukar rokok dengan produk lain yang mengandungi tembakau atau nikotin. Sesetengah produk ini boleh menjadi alternatif yang kurang berbahaya berbanding dengan rokok. Walau bagaimanapun, ia mungkin turut mengandungi bahan kimia yang boleh menyebabkan masalah kesihatan." - Medical News Today
KESIMPULANNYA
Untuk kehidupan yang lebih sihat dan lebih baik, perkara pertama adalah perlu berhenti secara terus pengambilan sebarang produk berasaskan tembakau. Tetapi jika anda tidak mahu berhenti merokok, maka gunalah produk-produk alternatif.
Perlu diingatkan bahawa mencuba sesuatu untuk mengatasi keinginan untuk menggunakan produk tembakau adalah lebih baik daripada tidak melakukan apa-apa. Setiap kali anda menahan keinginan merokok, anda selangkah lebih dekat untuk menjadi bebas rokok.
RUJUKAN :
The author will not be responsible for any comment left by the readers. Please comment using polite language. Thank you.